کتاب چرا شد محو از یاد تو نامم؟ مجموعهای از نه مقاله است که به دو دستهی کلی تقسیم میشوند: بخشی به بازخوانی تاریخ معاصر ایران از زاویهای میپردازد که زنان در آن نه غایب و حاشیهنشین، بلکه کنشگرانی فعال و اثرگذارند. مانند تحلیل نقش زنان در جنبش مشروطه، ماجرای فروش و اسارت دختران قوچان و نقد گفتمانهای مردسالار در تاریخنگاری مشروطه.
دستهی دیگر مقالات به بررسی روایتهای مشهور ادبی همچون هزار و یک شب، یوسف و زلیخا و بامداد خمار اختصاص دارد که نویسنده نشان میدهد این داستانها بیش از آنکه بازتابی از میل و خواست زن باشند، بازتولیدکنندهی تصاویری کهن از “مکر زنان” در قالب خیالپردازی مردانهاند.
در کنار اینها، مقالاتی چون زنان ملت، زنان یا همسران ملت، نقش زن بر متن مشروطیت و دگرگونی زن و مرد در زبان مشروطیت نیز با تحلیل تناقضهای گفتمانی و زبانشناختی دورهی مشروطه، جایگاه زنان را در تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران بررسی میکنند و در نهایت تصویری تازه و انتقادی از تاریخنگاری مردمحور به دست میدهند.
- نویسنده: افسانه نجمآبادی
- مترجم: شیرین کریمی
- تعداد صفحات: 374 صفحه
- موضوع: فمینیسم، مقالهها، خطابهها
معرفی نویسنده “افسانه نجمآبادی”
افسانه نجمآبادی (متولد ۱۳۲۵) نظریهپرداز، تاریخنگار و استاد دانشگاه هاروارد در رشته مطالعات زنان است. او ابتدا فیزیک خواند، سپس مسیر علمی خود را به علوم اجتماعی تغییر داد و دکتری جامعهشناسی را از دانشگاه منچستر دریافت کرد. نجمآبادی سالها در کالج نیویورک تدریس کرد و از سال ۱۳۸۰ به عنوان استاد تاریخ و مطالعات زنان به دانشگاه هاروارد پیوست. پژوهشهای او بر تاریخنگاری جنسیت و سکسوالیته در ایران قرن نوزدهم و معاصر متمرکز است. از آثار مهم او میتوان به زنان سیبیلو و مردان بیریش اشاره کرد که به بررسی تغییرات جنسیتی در عصر قاجار میپردازد.
